Header image Een dagje Amsterdam


Phillip de Graaff
  HOME ::
   
 
Een dagje Amsterdam

 
       

Een dagje Amsterdam

 

 

Ter gelegenheid van onze 45-jarige huwelijksdag zijn we en dagje naar Amsterdam geweest.
Eerst even met de bus en de trein en na enige tijd kwamen we aan op het oude vertrouwde maar verbouwde Centraal Station (1889) waarvan de oude gevel nog in volle glorie te bewonderen is.

 

Centraal Station Amsterdam vanuit de rondvaartboot

 

Vanaf het Stationsplein hadden we uitzicht op het Noord-Zuid Hollandsch koffiehuis dat indertijd was afgebroken en met de oorspronkelijke materialen weer was opgebouwd. In de verte keken we uit op de Sint Nicolaaskerk (1890) dat gebouwd werd nadat er na 1795 meer godsdienstvrijheid kwam. Een blik naar rechts en we zagen het oude Victoriahotel (1890).

Het Noord-Zuid Hollandsch koffiehuis

 

 

Sint Nicolaaskerk

 

Victoriahotel met het Damrak


 

 

Als eerste gingen we weer eens een rondvaart doen. Dat hadden we al jaren niet meer gedaan. Aanvankelijk waren we de enige passagiers maar vlak voor vertrek kwam er nog een Duits stel aan boord.

We voeren naar het Noordzeekanaal. Dit met de hand gegraven kanaal werd op 1-11-1876 geopend. Amsterdam was weer goed bereikbaar voor schepen. Over de Zuiderzee varen was altijd al een probleem omdat schepen met veel diepgang bij de ondiepte bij Pampus met een scheepskameel over de ondiepte moesten worden getild.

 

 

 

Toen waren we nog de enigen

 


Even later zagen we het Nemo gebouw in de verte liggen met zijn koperen huid die erg vervuilend is door de koperoxide die bij regen in het oppervlaktewater terecht komt. Daarna de grachten in langs de Zuiderkerk(1619) en het Waterlooplein, vroeger het centrum van de Joodse buurt.. We langs de Onbekende Gracht die Monet in 1871 schilderde. Het origineel hangt in Washington.

De molen werd indertijd gebruikt om verfhout te vermalen voor de productie van verfstoffen.
In 1948 probeerden de bewoners de nam veranderd te krijgen maar dit werd geweigerd.

Het groene Nemo gebouw

 

 

Montelbaanstoren (1516)

 

Zuiderkerk (1614)


 

 

 

Waterlooplein

 

De molen aan de Onbekende Gracht

 

Toen langs de Dansende huisjes omdat ze zo scheef staan en langs de Hermitage, een vroeger bejaardenthuis (tegenwoordig museum) voeren we de Amstel in met in de verte de Magere Brug. De huidige witte houten ophaalbrug is niet de eerste brug daar. De eerste stamde uit 1692 en was heel smal, vandaar de naam Magere Brug.

 

De Dansende Huisjes

 

Hermitage

 

Magere Brug


We voeren de in de 17e eeuw gegraven Herengracht in en zagen op een van de gebouwen een afbeelding van St. Joris en de draak, ons al welbekend van een beroemde paleisdeur in Barcelona.
Niet lang daarna keken we uit op de 7 bruggen achter elkaar die de Reguliersgracht overspannen.

 

Sint Joris en de draak

 

Reguliersgracht met de 7 bruggen

 

De grachtengordel werd in de Gouden Eeuw bewoond door de rijkste patriciers. Ze hadden veel personeel. De deur onder trap was bestemd voor dat personeel. We zagen vele majestueuze koopmanshuizen uit die tijd met de vele verschillende geveltjes maar ook het om belastingreden zo gebouwde smalste huis. Het smalste huis is aan deze kant een meter breed. Dit is eigenlijk de achtergevel. De gevel aan de andere kant is breder.

 

Majestueuze koopmanshuizen

 

Deur voor het personeel onder de trap

Het smalste huis

 

 

De Tweelingzusjes

 

De Tweelingbroers met bijna dezelfde halsgevels


Vanuit de Leliegracht, de verbindingsgracht tussen de drie hoofdgrachten, zagen we in de verte de Westertoten met de keizerskroon van keizer Maximiliaan. Varende in de Keizersgracht passeerden we bij een trapgevel de 6 hoofden. Het verhaal gaat dat daar vroege 6 inbrekers een voor een door de dienstmaagd gedood zijn. We zagen daar ook pakhuizen die behoren tot de oudste van ons land.


 

De Westertoren

 

Voormalige pakhuizen met trapgevels

 

De 6 hoofden

 

Pakhuis met tuitgevel

 

Zo kunnen de grachten er tegenwoordig uit zien

 

De Gouden Bocht van de Herengracht in de Gouden Eeuw


De boot moest scherpe bochten maken en voor- en achteruit manoeuvreren bij de Brouwersgracht, zo genoemd vanwege de brouwerijen.

 

De oude huizen in Amsterdam zijn gebouwd op houten palen, ook de pakhuizen en het is echt een schitterend gezicht als je door een paar van de 100km Amsterdamse grachten vaart onderbroken door 1000 bruggen en 16 sluizen. In de verte hadden we nog zicht op een van de torentjes van het Rijksmuseum.

 

Een van de sluizen

De rondvaart was alweer voorbij en we pakten de tram om naar het Rijksmuseum te gaan. De tram reed over het Damrak en het Rokin, ook al weer van die historische plekken. Een rak is een recht stuk vaart. Het vormde indertijd de verbinding tussen de Amstel en het IJ. Via een sluis bij de Dam stroomde de rivier vanuit het 'rak-in' (het Rokin), in het 'buitenrak' (het Damrak), en mondde vervolgens uit in het IJ.


 

Het Rokin nu

 

Het Rokin in de 17e eeuw

 

Het Damrak in de 19e eeuw

 

Het Damrak nu met links de Beurs van Berlage


De tram voerde ons langs de beurs van Berlage die de Beurs van Zocher moest vervangen die toen op de plek van De Bijenkorf stond. Tijdens de bouw ( het was klaar in 1903) verzakte het gebouw als deerlijk en moesten de scheuren door metselaars dichtgemaakt worden.


Vervolgens over de Dam.

 

De Dam vroeger

De Dam nu


Over de Stadhoudskade liepen we naar het Rijksmuseum. Onderweg zagen we een grote uil op een hijsbalk van een van de gebouwen. Maar bij nader inzien was dat gewoon een beeld; het had ons wel even bezig gehouden.


De kunst uil op de Stadhouderskade

Het Rijksmuseum

Eerst even lunchen in het restaurant bij het Rijksmuseum en toen het museum in. We wisten wel al wat we wilden zien, een aantal bekende dingen van bekende meesters en schilderijen van historische figuren.

 

 

Het was de dag voor de Rembrandt tentoonstelling en Rembrandt liep ook toevallig rond. “Ik wil even met je op de foto”, zei Lucia tegen hem. “Ik heb je zo een lange tijd niet meer gezien”. Hij moest er om lachen en poseerde even voor de foto.

Helaas waren een paar schilderijen die wij van Rembrandt hadden willen zien niet aanwezig vanwege de Rembrandt tentoonstelling. Zo hadden we graag de Openbare Les willen zien maar ook de Staalmeesters. Niet alleen de Nachtwacht, waar indertijd een paar stukken van zijn afgesneden omdat hij niet op de muur paste, is een geweldig schilderij. Ook de Staalmeesters is dat. Rembrandt experimenteerde veel en had op gegeven moment moeite om opdrachten te krijgen hoewel hij een geniale schilder was.
Hij mocht de vijf heren van het lakengilde, de Staalmeesters, schilderen maar hij moest zorgen dat ze er goed en duidelijk op stonden. Dat waren immers de foto’s voor die tijd. Als je eens in het Rijksmuseum ben en je gaat naar het schilderij dan zie je ook hoe geniaal het geschilderd is. Waar je ook staat, de heren kijken je aan. Ze wilden er met strenge gezichten op maar toen het bijna klaar was, schilderde Rembrandt het prachtige rode tafelkleed dat een zachte gloed op hun gezichten tovert. Ga maar eens voor het schilderij staan en houd je arm zo dat je het tafelkleed niet ziet. Laat het even op je inwerken en je leest de gestrengheid van hun gezichten af. Haal daarna je arm weg en je ziet door het tafelkleed een verzachtende gloed op hun gezichten.


 

De Openbare Les

 

De Staalmeesters

 

Nog uren dwaalden we door het Rijksmuseum met de prachtige kunstwerken, de poppenhuizen , de scheepsmodellen en natuurlijk De Nachtwacht.
Maar ook Het Melkmeisje van Vermeer. Vincent van Gogh mocht natuurlijk niet ontbreken.

Verder nog wat schilderijen van zaken die momenteel in de belangstellingstaan zoals Napoleon en Michiel de Ruyter die o.a. beroemd werd door de Engelsen in hun eigen haven aan te vallen, Chatham.

 

 

De Nachtwacht

 

 

De Slag bij Waterloo

 

De Tocht naar Chatham



 


Het melkmeisje

 

Zelfportret Vincent van Gogh

 

De bedreigde zwaan (Asselijn)

 

Scheepsmodel

 

Prachtig porselein

 

Poppenhuis

 

 


Eind 17e en begin 18e eeuw werden vooral in Amsterdam pronkpoppenhuizen gemaakt. Het was niet bedoeld als kinderspeelgoed en werden samengesteld door en voor rijke dames die er veel tijd, geld en aandacht aan besteedden. Daarom zie je een ordelijk, welvarend Hollands huishouden gezien door het oog van de vrouwen, een vrouwenwereld dus. Er is veel aandacht geschonken aan de wereld achter de schermen, zoals zolders, keukens en kelders. Een kraamkamer met moeder en pasgeboren baby was een vast onderdeel van een poppenhuis. Alles was heel gedetailleerd waardoor we nu weten hoe het er toen uitzag.

Een kamer van een poppenhuis

 

 

 

Ook zagen we nog wat schilderijen waarvan we nog het gezegde kennen zoals “Een huishouden van Jan Steen” en “Ongelovige Thomas”. Jan Steen spreekt voor zichzelf en bij de ongelovige Thomas zie je de apostel Tomas die niet geloofde dat Jezus uit de dood was opgestaan totdat hij zijn vinger in Jezus' wonden zou leggen.


 

De ongelovige Thomas

 

Het vrolijke huisggezin

De apostel Tomas zijn vinger in een wond van Jezus.

 

Moraal: Wat moet er van de kinderen worden als de ouders zo zijn.

 

 

Ook de Romantiek mocht niet ontbreken in ons plaatje. Tijdens de Romantiek werden schilderijen gemaakt waarop alles net iets heftiger werd weergegeven, de wolken dreigender, de golven hoger. Dat is in dit schilderij ook goed te zien.

 

Schipbreuk op een rotsachtige kust (ca. 1837)


Tijdens onze tocht kwamen we langs schilderijen van de Haagse School. De kunstenaars toen zagen de schoonheid van de polder. Zij schilderden landschappen met een wijde horizon en herkauwende koeien. Hierdoor ontstond het beeld van Nederland als een groen vlak polderland onder grijsblauwe luchten. Niet alle schilders van de Haagse school gaven dit beeld weer. Dat zie je aan het schilderij “Een molen aan een poldervaart” dat bekend staat onder de naam “In de maand juli”. De schilder, Paul Gabriel, schreef: "Ons land is niet grijs, de duinen zijn niet grijs, zelfs niet bij grijs weer." Hij schilderde graag mooie zomerdagen maar hoewel hij duidelijk behoort tot de Haagse school zie je dat hij meer kleur aan de luchten geeft.


Weidelandschap met vee (ca. 1880) van Willem Roelofsz

In de maand juli

 

En hier een schilderij van de Sint Elisabethsvloed uit 1421. Zo krijgen we toch een aardig idee van hoe dit in die tijd was.

Voldaan verlieten we het museum tegen sluitingstijd en liepen door de Vijzelstraat, langs de Bloemenmarkt naar Het Lieverdje op het Spui en eindigden deze dag met een heerlijk driegangen diner.

 

Verzakte huizen in de Vijzelstraat door de bouw van de metro

De Bloemenmarkt

Het Amsterdamse Lieverdje
op Het Spui

We hadden weer een geweldige dag beleefd. In eigen land.